Akkermansia muciniphila, bakteria odkryta w 2004 roku, zyskuje coraz większe zainteresowanie ze względu na jej liczne pozytywne efekty zdrowotne. W zdrowym jelicie Akkermansia stanowi do 4% bakterii jelitowych1, a jej niedobór wiąże się z różnymi problemami zdrowotnymi.
Wzmacnianie bariery jelitowej
- Działa jako „strażnik jelit” – wzmacnia wyściółkę jelitową, utrzymując dobre bakterie wewnątrz i blokując patogeny2
- Zwiększa ekspresję białek ścisłych połączeń międzykomórkowych3
- Stymuluje produkcję komórek kubkowych wydzielających mucynę, zwiększając grubość warstwy ochronnej śluzu3
- Poprawia integralność bariery jelitowej, redukując przepuszczalność i endotoksemię4
Korzyści metaboliczne
- Wykazuje obiecujące działanie terapeutyczne przeciwko zaburzeniom metabolicznym, takim jak otyłość i cukrzyca typu 235
- Poprawia wrażliwość na insulinę i metabolizm lipoprotein3
- Zmniejsza metaboliczne stany zapalne wątroby3
- Koreluje z utrzymaniem prawidłowej masy ciała – obniżone poziomy obserwuje się u osób z otyłością14
Modulacja układu odpornościowego
- Zapobiega stanom zapalnym poprzez wzmacnianie bariery jelitowej2
- Produkuje krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (SCFA), które wykazują działanie przeciwzapalne3
- Stymuluje szlaki przeciwzapalne i reguluje odpowiedź immunologiczną organizmu3
- Zmniejsza poziom cytokin prozapalnych i markerów stanu zapalnego4
Unikalne właściwości metaboliczne
- Funkcjonuje jako „multikarmiciel” (cross feeder) – rozkłada mucynę i przekształca ją w krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe, które są następnie wykorzystywane przez inne bakterie do tworzenia maślanu2
- Produkuje octan i propionian, które poprawiają integralność jelit i zmniejszają endotoksemię3
Potencjalne zastosowania w różnych schorzeniach
- Wykazuje obiecujące działanie w nieswoistych chorobach zapalnych jelit (IBD)45
- Może łagodzić objawy podobne do zespołu jelita drażliwego4
- Wysoka liczebność koreluje z długowiecznością – bakteria jest licznie występująca u stulatków1
- Wykazuje potencjał w poprawie zdrowia poznawczego i łagodzeniu objawów lękowych (badania na myszach)4
Istotne zastrzeżenia
Warto zauważyć, że mimo licznych korzyści, nadmierne wzbogacenie Akkermansia w określonych mikrośrodowiskach jelitowych może nie być korzystne, zwłaszcza w przypadkach takich jak infekcja Salmonella typhimurium czy w niektórych stanach zapalnych jelit3. Wyniki badań dotyczące zaburzeń neurodegeneracyjnych są niejednoznaczne4.
Akkermansia muciniphila stanowi obiecujący obiekt badań jako probiotyk nowej generacji, ze znaczącym potencjałem terapeutycznym w różnych chorobach, choć potrzebne są dalsze badania, szczególnie u ludzi, aby w pełni zrozumieć jej korzyści i zastosowania4.
