Medytacja transcendentalna a PTSD
Metaanaliza obejmująca 61 badań wykazała, że medytacja transcendentalna (TM) jest jedną z najskuteczniejszych technik redukujących objawy stresu pourazowego (PTSD)2. Osoby praktykujące TM doświadczyły znacząco większej redukcji lęku i poprawy jakości snu w porównaniu z osobami stosującymi inne metody medytacji2. Badania sugerują również, że medytacja transcendentalna może powodować trwałe zmiany w mózgu, pomagając osobom z PTSD odzyskać poczucie spokoju i bezpieczeństwa2.
MBSR a redukcja stresu i lęku
Badanie opublikowane w JAMA Network Open (2025) wykazało, że 8-tygodniowy program Mindfulness-Based Stress Reduction (MBSR) skutecznie redukuje poziom stresu i lęku2. Co szczególnie istotne, efekty były porównywalne do działania antydepresantu escitalopramu, jednak bez typowych dla farmakoterapii skutków ubocznych2. Uczestnicy badania zgłaszali poprawę samopoczucia, lepszy sen oraz większą zdolność radzenia sobie z codziennymi trudnościami2.
Metaanalizy dotyczące ADHD i uważności
Skuteczność interwencji opartych na uważności w ADHD
Metaanaliza przeprowadzona przez Poissant, Moreno, Wydell i Mitchell (2020) oceniała skuteczność interwencji opartych na uważności w redukcji objawów ADHD u dorosłych1. Wyniki pokazały, że praktyki mindfulness znacząco zmniejszały objawy nieuwagi i impulsywności1. Efekty były silniejsze w grupach stosujących strukturalne programy MBCT (Mindfulness-Based Cognitive Therapy)1. Co istotne, osoby, które konsekwentnie praktykowały uważność, zgłaszały większą poprawę funkcji wykonawczych oraz redukcję stresu1.
Terapia poznawcza oparta na uważności (MBCT) w leczeniu ADHD
Liczne badania wskazują, że MBCT i inne formy mindfulness mogą znacząco zmniejszyć objawy ADHD1. Praktyki te poprawiają samoregulację emocji, redukują stres oraz mogą poprawiać zarządzanie uwagą i pamięć roboczą1. Osoby stosujące MBCT zgłaszają mniejszą impulsywność i lepsze funkcje wykonawcze, a efekty utrzymują się długoterminowo, choć wymagają konsekwencji w praktykowaniu1.
Współwystępowanie zaburzeń
ADHD a zaburzenia ze spektrum autyzmu
Obszerna metaanaliza z 2021 roku wykazała, że wśród osób z ADHD aż 38% wykazywało cechy ze spektrum autyzmu9. Według innego badania 1 na 8 osób z ADHD ma również autyzm9.
ADHD a inne zaburzenia psychiczne
Badania pokazują, że aż 80% dorosłych z ADHD ma co najmniej jedno współistniejące zaburzenie psychiczne4. Sugeruje to potrzebę kompleksowego podejścia do diagnostyki i terapii, uwzględniającego możliwość współwystępowania różnych zaburzeń.
Źródła
- PNAS, 2025 – metaanaliza 61 badań dotyczących medytacji transcendentalnej i PTSD2
- JAMA Network Open, 2025 – badanie nad skutecznością MBSR w redukcji stresu i lęku2
- Poissant, H., Moreno, A., Wydell, T., Mitchell, J. T. (2020) – metaanaliza skuteczności interwencji opartych na uważności w redukcji objawów ADHD1
- Metaanaliza z 2021 roku dotycząca współwystępowania ADHD i zaburzeń ze spektrum autyzmu9
Najnowsze badania potwierdzają skuteczność niefarmakologicznych metod w leczeniu różnych zaburzeń psychicznych, szczególnie technik opartych na medytacji i uważności.
